Roots: drinken vleermuizen echt bloed?

Bijna maandelijks beantwoord ik een lezersvraag over zoogdieren in het mooie natuur-maandblad Roots. Deze maand was het een dubbelprogramma: over pluimpjes op oren  over vampiervleermuizen. De uitdaging is een informatief maar toch leesbaar en grappig stukje te maken, en dat in 100 woorden. Deze keer goed gelukt meen ik!
Roots september

Rapport reeen en geurmiddelen

Afgelopen winter voerde ik voor het Faunafonds een pilotstudie uit naar de effectiviteit van een geurmiddel in het tegengaan van schade door reeën aan perenbomen. Door de zachte winter was er noch bij de blanco, nog bij de behandelde plots geen schade, maar het middel had geen aantoonbare effecten op aanwezigheid van reeën.

Het rapport vind u hier.

Ree in perenboomgaard
Ree in perenboomgaard

Draagkrachtmodellen en faunabeheer

Net voor het eind van het jaar publiceerde ik met Stefan Vreugdenhil en Hans Hollander van de Zoogdiervereniging een artikel over het beheer van reeën en draagkrachtmodellen. Afschot van reeën in Nederland gebeurt op basis van tellingen, en een berekening van hoeveel dieren er in het gebied zouden “passen”: de draagkracht van een gebied. Dat laatste doet men op basis van landschapscriteria.

JasjaDekker__20150130-DSC_5479

 

Nu ben ik voorstander van gebruik van mathematische of conceptuele modellen in de ecologie: je kunt daarmee theorieën testen, scenario’s van bijvoorbeeld verschillend beheer zichtbaar maken. Ze zijn in mijn ogen perfect om hypotheses te ontwikkelen en aan te scherpen, die je vervolgens in het veld kunt toetsen.

In het artikel leggen we uit waarom we het gebruik van draagkrachtmodellen voor beheer van reeën geen goed idee vinden: het landschap, het gedrag van reeën en de schaal waarop de methode wordt ingezet is veranderd, de draagkracht van en gebied fluctueert door weer, en de tellingen waarop je het afschot bepaald zijn niet nauwkeurig genoeg. Daardoor werkt de bestaande methode niet (meer). En, beheer van reeën heeft tegenwoordig niet meer als doel het oogsten van wild, mooie geweien, of het behoud een grote populatie, maar puur om voorkomen van schade aan landbouw of verkeer. Een benadering van ecologisch draagkracht hoort daar niet meer bij.

We leggen dat allemaal uitgebreid uit in het artikel, en geven aanzet voor een nieuwe, bij de huidige tijd passende benadering.

 

Nieuw artikel: wilde kat

Een artikel van Rene Janssen, Jaap Mulder, Anke Brouns en Leo Linnartz in het Natuurhistorisch Maandblad, over ruimtelijk gedrag van de eerste gezenderde wilde kat in Limburg.

Het onderzoek is gestart om mogelijke knelpunten in het landschap en beheer in beeld te krijgen: dit artikel gaat over de eerste van in totaal 5 wilde katten die we in Limburg wisten te vangen en zenderen. Dit eerste dier konden we gedurende 3,5 maand volgen. Het gebruikte voornamelijk bos, bleef ver van gebouwen, en had een groot activiteitsgebied. Het dier werd een maand na de laatste locatiebepaling dood teruggevonden langs de Geul. Op basis van het terreingebruik en de vermoedelijke doodsoorzaak worden een aantal aanbevelingen gedaan om het gebied veiliger te maken voor deze prille populatie Wilde katten. (klik hier voor de pdf van het artikel)

Kaft NHM Wilde kat

Zwermende vleermuizen inspecteren winterverblijven

Vleermuizen gebruiken hun winterslaapplaatsen niet alleen in de winter. Ze gaan er ook zwermen: vleermuizen uit verschillende kolonies of groepen vliegen er heen, gaan er dan druk rond fladderen en ontmoeten er dan hun paringspartners. In een recente publicatie van de hand van Jaap van Schaik , René Janssen, Thijs Bosch, Anne-Jifke Haarsma, Jasja J. A. Dekker en Bart Kranstauber wordt aangetoond dat de soortsamenstelling van de dieren die zwermen bij winterverblijven en die er winterslaap houden verband houden met elkaar. Dit betekent dat een verstoring in het ene seizoen, een groot effect kan hebben op het andere. Zowel paring als de overleving in de winter zijn van levensbelang voor het voortbestaan van de vleermuispopulaties. Hierdoor is het dus noodzakelijk dat winterverblijven ook in de paartijd beschermd gaan worden.

Vliegende watervleermuizen (foto: René Janssen).
Vliegende watervleermuizen (foto: René Janssen).

Continue reading “Zwermende vleermuizen inspecteren winterverblijven”