Wilde katten geboren in Nederland

Bericht uitgegeven door ARK op zaterdag 6 december 2014

Voor het eerst sinds eeuwen zijn er in Nederland wilde katten in de vrije natuur geboren. ARK Natuurontwikkeling doet onderzoek naar de terugkeer van dit zeer zeldzame dier. Tijdens het onderzoek zijn dit jaar minimaal vijf verschillende wilde katten ontdekt, waarvan twee dieren hier geboren zijn. De terugkeer van de wilde kat verloopt razendsnel.

Onderzoek met cameraval en halsbandzender
De wilde kat is de Europese wilde kat; een andere soort dan de huiskat die wel eens verwildert. ARK Natuurontwikkeling doet met subsidie van de provincie Limburg onderzoek naar de terugkeer van de wilde kat in Zuid-Limburg. De resultaten van het onderzoek worden gebruikt om natuurgebieden en groene verbindingen geschikt te maken voor de wilde kat. Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van cameravallen en door dieren van een halsbandzender te voorzien. Uit dit onderzoek blijkt dat er dit jaar minimaal twee wilde katten zijn geboren in het Vijlenerbos. In september werd een jonge wilde kat gefotografeerd door een cameraval en in oktober werd een jong dier gevangen.

Duitse wilde katten

In de Eifel en Ardennen zit een grote populatie wilde katten. Het aantal wilde katten is er de laatste decennia gegroeid en het begint er vol te raken. Wilde katten gaan op zoek naar een eigen leefgebied als ze volwassen zijn, alleen jonge dieren mogen het leefgebied van hun moeder nog een tijd gebruiken. Dieren waarvoor geen ruimte is gaan zwerven en komen zo op nieuwe plekken terecht. Een aantal van deze wilde katten liep naar Zuid-Limburg en vestigde zich in het Vijlenerbos en aangrenzende bossen in België en Duitsland.

Van geen naar vijf wilde katten
Tot voor kort was de wilde kat uitgestorven in Nederland. De afgelopen tien jaar waren er een paar losse waarnemingen van wilde katten. In 2013 werd uitgebreid onderzoek gedaan en werd er één wilde kat waargenomen. Het is heel bijzonder en onverwacht dat er in 2014 al minimaal vijf wilde katten in Zuid-Limburg vastgesteld zijn, en dat drie van deze dieren van een zender voorzien konden worden.

Onderzoek naar gezenderde wilde katten in Zuid-Limburg (foto: ARK)
Onderzoek naar gezenderde wilde katten in Zuid-Limburg (foto: ARK)
Voortplanting

De terugkeer verloopt snel, maar dat er dit jaar ook al voortplanting heeft plaatsgevonden is helemaal onverwacht. Het eerste signaal dat er waarschijnlijk wilde katten geboren zijn in Zuid-Limburg kregen de onderzoekers op 25 oktober, toen een kater van ongeveer acht maanden oud werd gevangen. Op deze leeftijd leven jonge wilde katten nog in het leefgebied van hun moeder. Dat betekent dat het dier in Nederland of in elk geval zeer dicht bij de grens geboren moet zijn.

Afgelopen week ontvingen de onderzoekers foto’s van een jonge wilde kat van enkele maanden oud. De foto’s waren in september gemaakt met een cameraval in het Vijlenerbos. Omdat dit duidelijk een jong dier is, staat nu onomstotelijk vast dat er afgelopen zomer in het Vijlenerbos voortplanting is geweest van de wilde kat. Dit laat zien dat wilde katten zich er zo thuis voelen dat ze er zelfs al jongen krijgen. En natuurlijk bewijst het dat er minimaal één vrouwtje aanwezig is. De drie gezenderde wilde katten zijn allemaal katers.

Gezenderde wilde kat voor de cameraval (foto: Bionet Natuuronderzoek)
Gezenderde wilde kat voor de cameraval (foto: Bionet Natuuronderzoek)

Beter leefgebied en verbindingen
Deze ontdekking is een extra stimulans om in Zuid-Limburg meer geschikt leefgebied te ontwikkelen voor wilde katten. Dit leefgebied bestaat uit bossen om te rusten en ruige graslanden met brede gevarieerde bosranden om voedsel te zoeken. Een ander speerpunt van ARK en andere natuurorganisaties is het verbeteren van verbindingen tussen natuurgebieden zodat de wilde katten nieuwe leefgebieden daadwerkelijk kunnen bereiken en onderweg niet doodgereden worden. Dat is ook goed voor heel veel andere diersoorten.

Meer informatie over het onderzoek is te vinden op www.ark.eu/wildekat.

Tekst: Anke Brouns, ARK Natuurontwikkeling
Foto’s: ARK NatuurontwikkelingBionet Natuuronderzoek
Video: ARK Natuurontwikkeling