Konijnen op de podcast

Afgelopen maand sprak ik met Myrthe Fonck van PWN over konijnen op de verdiepende podcast van Vroege vogels, Vroege vogels en andere dieren. Zo’n beetje alles werd behandeld: waar komen ze vandaan, wat doen ze in het duin, hoe zit het met die ziekten, en wat kunnen natuurbeheerders doen om de konijnenstand toe te laten nemen?
Luisteren kan via deze link van Radio 1.

In de media: konijnen

Met Marijke Drees, Moerman Eco & AgroScience 4 Nature en Stichting Bargerveen doe ik een uitgebreid onderzoek naar de mogelijkheden voor het herstel van konijnen in de duinen. Dat doen we in opdracht van het  Kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit .

Het onderzoek loopt nog, maar trekt nu al de nodige aandacht. Zo waren we afgelopen weekend op de radio- (luister!) en tv-programma’s (kijk!) van Vroege Vogels!

Wil je meer weten over het onderzoek, lees dan onze nieuwsbrief.

Konijnen vangen

Konijn bemonsterd tbv virusonderzoek.
Gevangen en weer los

Momenteel vang ik samen met fretteur Michael Moerman op een aantal plekken in Nederland konijnen. Dat doen we voor de wetenschap: na het vangen neem ik wat bloed af, en dat wordt onderzocht  op aanwezigheid van typen antilichamen tegen konijnenziekte VHS en myxomatose. Door die gegevens te combineren met informatie over het habitat en de voorgeschiedenis, kunnen we beter begrijpen waarom konijnen in sommige natuurgebieden herstelden van die ziekten, maar op andere plekken laag in aantal blijven.

We fretteren omdat dat een effectieve en snelle manier van konijnen vangen is. Juist in de interessante gebieden, die met lage dichtheden, is het vangen met vallen langdurig en moeilijk. Met de fret gaat dat veel vlotter.

Bij fretteren wordt gebruik gemaakt van een gedomesticeerde natuurlijke predator van het konijn: de fret.  De fret is al sinds jaar en dag bekend als een succesvol “jachtmiddel'” , want in de dertiende eeuw werd de fret van Mongolië tot Engeland als jachtmiddel gebruikt. Inzet nu gebeurt in het kader van jacht en/of schadebestrijding.  En vindt meestal plaats met netjes (zogenaamde buidels). De uitgangen van een burcht worden met die netjes afgezet, de fret wordt naar binnen gelaten, en als er een konijn in de burcht zit, kiest die meestal het hazenpad, het netje in. De jager krijgt het konijn dus levend in handen. Daarom, en omdat fretteren zo effectief is, is het ook een nuttig instrument voor ecologisch onderzoek.

Konijnengedrag II

In het kader van onderzoek aan vermijden van konijnenschade hebben we veel opnamen gemaakt met cameravallen. Daar zie je allerlei leuk gedrag op, waaraan goed te zien is dat konijnen een sociale rangorde kennen. Hier een jong dier en een oudere. Even een neusbump, en pakt de oudere een wortel en eet die ietsje verder op.

Neuzen

Diervriendelijke schadebestrijding bij konijnen: werkt het?

Nadat het Nederlandse konijn afgelopen decennia een flinke teruggang doormaakte door virusziekten myxomatose en VHS herstellen de aantallen zich op veel plaatsen weer. Voor beheerders van natuurgebieden is dat goed nieuws, maar met name in bebouwd gebied, zoals op industrieterreinen, stadsparken en begraafplaatsen zorgt dit voor problemen. Konijnen kunnen daar schade veroorzaken door ondergraven van dijken, taluds en wegen, of door vraat aan beplanting.

Door konijnen geschilde boom in een Amsterdams stadspark.
Door konijnen geschilde boom.

Continue reading “Diervriendelijke schadebestrijding bij konijnen: werkt het?”

Konijnenwerk

De laatste tijd ben ik veel bezig met konijnenwerk. Het konijn neemt weer toe in Nederland, maar niet overal. Dat heeft als resultaat dat ik door de ene opdrachtgever wordt gevraagd advies te geven hoe van de konijnenschade af te komen, en door de andere hoe te zorgen dat de konijnenpopulatie zich kan herstellen. En ik gaf dit jaar twee lezingen over konijnen (waarbij ik de haas gelijk mee pak).

Wat meer achtergrond over konijnen, waarbij ik ook wordt gequote, vind je in dit stuk van Nikkie Dorst in de Nederlandse Jager: pdf

En natuurlijk is er het boek “Wilde konijnen”. Die is uitverkocht, maar ik heb er nog een paar kunnen bemachtigen. dus mocht u interesse hebben, mail of bel!

Door konijnen geschilde boom in een Amsterdams stadspark.
Door konijnen geschilde boom in een Amsterdams stadspark.

 

Artikel: effect van weer op populaties konijnen en hazen

Een nieuw artikel van konijnenexperts Heiko Rodel en mijzelf verscheen vandaag Online first in het tijdschrift European Journal of Wildlife Research: “Influence of weather factors on population dynamics of two lagomorph species based on hunting bag records

Door jachtstatistieken en data van weerstations te combineren wisten we onze theorieën de effecten van neerslag en temperatuur op de populatiedynamiek van konijn en haas te testen. Binnenkort plaats ik hier een uitgebreide Nederlandse samenvatting.

Artikel: herstel konijnenstand blijft uit in duinbossen

De virusziekte Viraal Haemorrhagisch Syndroom (VHS) heeft in de jaren negentig flink huisgehouden onder konijnen. De laatste jaren gaat de konijnenstand in duingraslanden weer vooruit, waarschijnlijk doordat er resistentie tegen de ziekte is ontstaan. Gek genoeg blijft herstel in duinbossen echter vrijwel uit, schrijven medewerkers van het CBS en de Zoogdiervereniging in een recent nummer van Wildlife Research.

Continue reading “Artikel: herstel konijnenstand blijft uit in duinbossen”